W publikacji przedstawiono wyniki IV etapu badania w ramach programu „Benchmarking w szkolnictwie wyższym” przeprowadzonego w 2012 r. przez Fundację Rektorów Polskich (FRP) wspólnie z Instytutem Społeczeństwa Wiedzy (ISW) przy wsparciu partnera strategicznego Orange Polska.

Badanie stanowiło pierwszą próbę zebrania kompleksowej informacji o przebiegu procesu wdrażania w polskich uczelniach Krajowych Ram Kwalifikacji, którego realizacja stała się najważniejszym, a na pewno najbardziej złożonym, zadaniem uczelni związanym z wprowadzeniem w życie nowych regulacji zawartych w dokonanej w 2011 r. nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Czytaj więcej

Publikacja przygotowana została w ramach projektu „Piąty poziom Krajowych Ram Kwalifikacji”, realizowanego w 2013 roku przez Fundację Rektorów Polskich wspólnie z firmą Pearson Central Europe.

Polska Rama zawiera 8 poziomów kwalifikacji pełnych, a wśród nich poziom 5, lokujący się pomiędzy świadectwem maturalnym (poziom 4) a dyplomem licencjata i inżyniera (poziom 6). Na poziomie 5 obecnie nie jest przyznawana żadna kwalifikacji wydawana przez szkoły wyższe.

Czytaj więcej

Niniejsza publikacja jest wynikiem zrealizowanego przez Fundację Rektorów Polskich projektu „Ochrona własności intelektualnej w kontekście naruszania praw w tym zakresie”. Zostały w niej zebrane, usystematyzowane i zamieszczone wnioski z analizy uczelnianych regulaminów zarządzania prawami autorskimi w kontekście obecnie obowiązującego stanu prawnego, bez uwzględnienia planowanych zmian opublikowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego dotyczących tzw. uwłaszczenia pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych uczelni, instytutów badawczych i instytutów naukowych PAN.

Monografia, która ze względu na zakres analizowanej problematyki, ma charakter pionierski w bibliografii poświęconej szkolnictwu wyższemu w Polsce i wyjątkowy także w literaturze światowej. Powstała ona z intencją zatrzymania niepokojących trendów w procesie regulowania systemu w naszym kraju. W okresie ostatnich lat uczelnie zostały poddane narastającej presji o charakterze „doregulacyjnym”, w następstwie czego w znacznym i wielce niepokojącym stopniu wzrosły, zarówno sam zakres jak i głębokość regulacji. W Raporcie przedstawiono tezę o potrzebie odwrócenia tych tendencji w wyniku przyjęcia nowych założeń kulturowych, merytorycznych i metodologicznych w procesie dalszego stanowienia prawa w odniesieniu do szkolnictwa wyższego, tak aby zostały osiągnięte efekty zauważalnej deregulacji systemu, zgodnie z zasadami pomocniczości i proporcjonalności, ale także pewności prawa.

W opracowaniu przedstawione zostały w ujęciu wariantowym zróżnicowane modele finansowania uczelni, w tym zwłaszcza różnorodne rozwiązania dotyczące finansowania studiów wraz z analizami, wnioskami i rekomendacjami, m.in. umożliwiającymi uwolnienie uczelni od negatywnych skutków ekonomicznych związanych ze skreślaniem z listy studentów osób nieosiągających wymaganych postępów w nauce, co stanowi dzisiaj poważne obciążenie dla uczelni i istotną barierę poprawy jakości studiów.

Publikacja zawiera uwagi poświęcone problematyce konsolidacji instytucjonalnej oraz pojęciu uczelni badawczej typu research university w rozumieniu międzynarodowym, z analizą potencjalnego instrumentarium procesów powstawania takich uczelni w Polsce oraz kosztów i korzyści z tym związanych (z analizą typu SWOT), z uwzględnieniem perspektywy finansowej UE 2014–2020.

Raport zawiera wyniki badań i analiz materiałów źródłowych oraz, w warstwie syntetycznej, oceny, wnioski i rekomendacje odnośnie stanu szkolnictwa wyższego w Polsce. Zakłada się, że Raport stanie się istotnym narzędziem w dyspozycji KRASP i uczelni członkowskich, umożliwiającym przeciwstawianie się niesprawiedliwym i nieudokumentowanym, często skrajnie negatywnym, nieobiektywnym opiniom i ocenom szkolnictwa wyższego ogłaszanym w gazetach, listach, materiałach publicystycznych lub wypowiedziach przedstawianych publicznie.

Niniejsza Deklaracja ma zachęcić do refleksji nad tym, ku czemu zmierzać powinny polskie uniwersytety w XXI wieku. W publikacji przedstawiono najważniejsze wyzwania, jakie stoją przed polskimi uczelniami, ujęte w formie pięciu kolejnych, związanych ze sobą dylematów: Wartości akademickie versus służebność społeczna; Autonomia versus podległość zewnętrznej kontroli; Kultura akademicka versus kultura korporacyjna; Przygotowanie do rynku pracy versus przygotowanie do życia w demokratycznym społeczeństwie; Elitarność versus masowość kształcenia. Zasugerowano zasadnicze kierunki podjęcia tych wyzwań, ale nie gotowe sposoby sprostania im, ponieważ mogą one być różne w różnych uczelniach i w różnych okolicznościach. Uwagę skoncentrowano głównie na wyzwaniach, które wiążą się z misją społeczną uniwersytetu.

Opracowanie, powstało w wyniku działań prowadzonych w think tanku: Fundacja Rektorów Polskich – Instytut Społeczeństwa Wiedzy, na zamówienie Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich z 26 kwietnia 2013 r.

Część I „Programu rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020 r.” otwiera i podsumowuje zbiór kolejnych publikacji monograficznych mających charakter raportów przedstawiających wyniki realizacji czterech projektów:

-        Misja społeczna uniwersytetu w XXI wieku – ks. prof. Andrzej Szostek

-        Diagnoza szkolnictwa wyższego - prof. Jarosław Górniak

-        Finansowanie szkół wyższych ze środków publicznych - prof. Jerzy Wilkin

-        Deregulacja w systemie szkolnictwa wyższego – prof. Jerzy Woźnicki